Covid-19 mét griep pakt ernstiger uit

‘Flurona’ doopten artsen het al – een gelijktijdige infectie met griep (flu in het Engels, van influenzavirus) én het coronavirus. Mensen die met zo’n dubbelinfectie in het ziekenhuis belanden, lopen een hoger risico aan de beademing te moeten of zelfs te overlijden dan mensen met alleen een zware coronavirusinfectie.

Dat wijst een onderzoek uit naar dubbelinfecties met het coronavirus SARS-CoV-2 en drie verschillende luchtwegvirussen. Het verscheen vrijdag in het medisch- wetenschappelijke tijdschrift The Lancet.

Sinds half maart is er een griepepidemie in Nederland. Het RIVM ziet de laatste vier weken een flinke toename in het aantal mensen dat griep heeft bij de huisartsenpeilstations. Bij ongeveer de helft van de monsters van mensen met griepachtige klachten werd bij de laatste meting (in de week van 14 maart) een influenzavirus gevonden. Bij 9 procent was het SARS- CoV-2, het aandeel van andere luchtwegvirussen was nog minder.

Maaike Swets, arts-onderzoeker in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) analyseerde samen met Britse onderzoekers de gegevens van meer dan 200.000 volwassenen die tussen februari 2020 en december 2021 met Covid-19 waren opgenomen in ziekenhuizen in het Verenigd Koninkrijk. Bij bijna 7.000 van deze patiënten, allen 50-plussers, was er ook getest op andere luchtwegvirussen – 583 mensen bleken dubbel geïnfecteerd: met een griepvirus (39 procent), het RS- virus (38 procent) of een adenovirus (23 procent).

Fragieler 

Bij patiënten die zowel Covid-19 als griep hadden, bestond een grotere kans op een ernstig verloop. Ze waren ook wat fragieler en iets ouder dan de geteste patiënten met alleen Covid-19. „Zij werden op andere virussen getest omdat ze zieker waren, daarom hebben we in onze analyse daarvoor gecorrigeerd”, zegt Swets. De dubbel-geïnfecteerden hadden een vier keer hogere kans aan de beademing te moeten, en een twee keer zo hoge kans op overlijden. Bij co-infecties met een van de andere luchtweg-virussen waren deze risico’s niet verhoogd.

Het is belangrijk dat kwetsbaren zich laten vaccineren tegen zowel Covid-19 als tegen griep, schrijven de auteurs. Over de vaccinatiestatus tegen griep of corona van de patiënten waren geen gegevens, maar het grootste deel was ziek voordat de coronavaccins er waren.

Testen op griep

Omdat de coronamaatregelen zijn losgelaten zal zowel het coronavirus als het influenzavirus meer rondgaan de komende periode. Dat maakt de kans op dubbele infecties hoger. „We raden aan alle Covidpatiënten in het ziekenhuis óók te testen op griep”, zegt Swets.

In het Amsterdam UMC gebeurt dat in het luchtwegvirusseizoen standaard, zegt Joost Wiersinga, internist-infectioloog en niet betrokken bij de studie. „We zien nu weinig Covidpatiënten in het ziekenhuis, en ook nog weinig grieppatiënten, maar deze bevindingen kunnen relevant worden, nu of in de herfst. De middelen die we gebruiken bij ernstige Covid-19 in het ziekenhuis, zoals bijvoorbeeld dexamethason, kun je bij griep misschien juist beter niet gebruiken. Dat wordt nog een lastige afweging bij dubbelinfecties.”

De situatie is inmiddels wel weer anders dan ten tijde van deze studie. Het ziekteverloop na een Omikroninfectie is vaak milder en de meeste mensen zijn gevaccineerd tegen het coronavirus.

Bron: NRC 220329

Minister Kuipers neemt advies over, ook tweede booster voor zestigers

Zestigers kunnen vanaf zaterdag een afspraak inplannen voor een tweede boosterprik tegen het coronavirus. Dat heeft minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid, D66) vrijdag na afloop van de ministerraad gezegd. Eerder op de dag adviseerde de Gezondheidsraad de minister een tweede boosterprik ook beschikbaar te stellen aan 60- tot 69-jarigen die langer dan drie maanden geleden een laatste vaccinatie hebben gehad. „Ze kunnen morgen al een afspraak maken”, aldus Kuipers.

Sinds het begin van deze maand stijgt het aantal besmettingen weer, zo schreef de Gezondheidsraad in een brief aan Kuipers. Tussen 15 en 22 maart werden ruim 300.000 nieuwe besmettingen geregistreerd, al denkt de raad dat het werkelijke aantal een stuk hoger ligt. Dit betekent dat de bescherming die 60- tot 69-jarigen via de eerste boosterprik hebben opgebouwd, zal afnemen terwijl de besmettingsgolf nog aanhoudt. Een tweede booster is daarom aan te raden. De raad vindt het niet nodig om een tweede booster beschikbaar te stellen aan de rest van de volwassen bevolking.

Kuipers zegt dat hij de Gezondheidsraad om advies heeft gevraagd over de vraag „onder welke omstandigheden we rekening moeten houden met het weer aanbieden van een herhaalprik”. De Gezondheidsraad vindt het niet noodzakelijk om de immuniteit van de hele bevolking op peil te houden met „periodieke vaccinatiecampagnes”. In plaats daarvan zou gekozen moeten worden voor een werkwijze waarbij risicogroepen „snel opnieuw kunnen worden gevaccineerd” wanneer de epidemiologische situatie daartoe aanleiding geeft.

In februari adviseerde de Gezondheidsraad al om een tweede boosterprik beschikbaar te stellen aan 70- plussers en andere mensen met een kwetsbare gezondheid, vanwege een hoger risico op een ernstig ziekteverloop en sterfte na besmetting met het coronavirus. De adviseur van het kabinet ziet geen aanleiding om andere groepen, dus mensen jonger dan 60 jaar zonder kwetsbare gezondheid, opnieuw te boosteren.

Bron NRC 220325

2 jaar na uitbraak coronavirus neemt Nederland afscheid van maatregelen

Ruim twee jaar na de uitbraak van het coronavirus in Nederland komt woensdag een einde aan de voornaamste coronamaatregelen die nog golden. Wie naar een groot evenement of een grote nachtclub wil, hoeft zich voortaan niet meer vooraf te laten testen. Mondkapjes zijn niet meer verplicht in het openbaar vervoer en het thuiswerkadvies vanuit de overheid vervalt.

Mensen die vanuit andere EU-landen Nederland binnenkomen, hoeven voortaan ook geen QR-code meer te hebben om aan te tonen dat ze zijn gevaccineerd, recent getest of hersteld van een coronabesmetting. Dat geldt ook voor landen die niet bij de EU horen, maar wel bij het Schengengebied met open grenzen: Noorwegen, Zwitserland, IJsland en Liechtenstein.

Minder ziekmakend

Het kabinet heeft de coronamaatregelen versoepeld, omdat de Omikron-variant van het virus die de laatste maanden rondgaat mensen doorgaans minder ziek maakt dan eerdere varianten. Op intensive cares is het aantal coronapatiënten vrij stabiel op een veel lager niveau dan toen de deltavariant de overhand had.

Wat blijft, is het uitgangspunt dat mensen die klachten hebben thuis moeten blijven en zich moeten laten testen. Preventief testen is volgens de overheid niet meer nodig. Wel blijft het advies om binnenruimtes goed te ventileren, coronavaccins te halen, regelmatig handen te wassen en in je elleboog te hoesten en niezen. In het algemeen roept de overheid mensen op rekening met elkaar te houden en bijvoorbeeld afstand te houden als iemand daar om vraagt.

Bron: NZG/ANP 220323

Degenen die besmet raken met corona moeten nog steeds in quarantaine

 Mensen die met corona

besmet zijn geraakt of
met een besmet persoon
in aanraking zijn geweest,
moeten nog steeds in
isolatie dan wel in
quarantaine. Deze
maatregelen blijven
overeind, zei zorgminister Ernst Kuipers na kabinetsoverleg over de laatste coronamaatregelen. Die "adviezen blijven" voor nu.

Als mensen in contact zijn geweest met iemand die corona had, moeten ze nu preventief vijf dagen in quarantaine. Als ze wel corona hebben, moeten ze vijf tot tien dagen in isolatie. Pas als ze 24 uur klachtenvrij zijn, mogen ze weer naar buiten.

Bron: NZG/ANP 220316

Visie van de seniorencoalitie ten behoeve van hoofdlijnendebat

Geachte leden van de vaste commissie voor VWS,

Ouderen vormen een onmisbare schakel in de samenleving. Ze leveren een grote bijdrage als vrijwilliger, mantelzorg en kinderopvang. Ook werken veel ouderen nog langer door na hun pensioengerechtigde leeftijd. Het is dan ook in ons aller belang dat we met elkaar investeren om te zorgen dat mensen goed en vitaal ouder kunnen worden en zo actief en betrokken kunnen blijven.

Waardig, vitaal en gezond ouder worden met passende zorg en ondersteuning, in een woning of andere woonvorm die bij je past en in een omgeving die kan voorzien in de ondersteuning die je nodig hebt. De seniorencoalitie, bestaande uit KBO-PCOB, ANBO, de Koepel Gepensioneerden en NOOM, deelt deze ambitie. Maar het vraagt wel een ambitieuze integrale agenda voor de toekomst. En daar denken we graag in mee!

De vergrijzing in Nederland kan geen verrassing zijn; al jaren geven de demografische cijfers aan dat het aantal senioren zal stijgen. Toch merken wij dat er elke keer bijna verbazing doorklinkt in de beleidsvoornemens en het urgentiebesef nog steeds ontbreekt. Het is daarom tijd om tot een lange termijn visie te komen waarbij integraal en domein overstijgend wordt nagedacht wat senioren nodig hebben! Het moet nu echt in alle bestuurlijke lagen doordringen dat het nu echt tijd van handelen is. We weten wat nodig is, dus nu gaan doen wat ons betreft. Ouderenzorg gaat niet alleen over de medische zorg aan mensen die een bepaalde leeftijd hebben bereikt. Het gaat misschien nog wel meer over vitaal ouder worden en alles wat daarbij komt kijken. Het gaat om welzijn. En dat in een tijd van krapte op de arbeidsmarkt.

Hierbij moet aandacht zijn voor:

- Minder loketten en meer zorg in de wijk
Het gaat om beter en slimmer samenwerken rondom de (kwetsbare) oudere, zodat men op een voor hem prettige manier langer thuis kan blijven wonen met een toenemende ondersteunings- en zorgvraag. De wijkteams kunnen hierbij vroegtijdig signaleren en anticiperen. Maar dat vraagt wel om goed georganiseerde wijkteams die lokaal met de huisarts kunnen escaleren als dat nodig is. Ondanks de beperkte inzet van personeel. Dat vraagt om sterke lokale domein overstijgende netwerken die welzijn, zorg en wonen multi- interdisciplinair aanpakken.


- Inzet op digitale technologie
Tijdens de coronacrisis is er veel ervaring opgedaan met de inzet van nieuwe digitale technologieën. Hierbij hebben we kansen gezien maar ook de drempels. Gezien de oplopende kosten van de gezondheidszorg, het capaciteitsprobleem en de noodzaak tot een goede afstemming is digitalisering in onze ogen een van de grote prioriteiten voor de komende jaren. Dat vraagt om regie en aansturing. Samen met de senioren zelf.


- Aandacht voor preventie voor ouderen
De aandacht in het regeerakkoord ligt nu vooral bij de jongeren als het gaat om preventie. Er wordt weliswaar ingezet op valpreventie, maar ook leefstijlpreventie kan van grote waarde zijn voor ouderen. Zet dus in op een intergenerationele preventie waarbij jong en oud zich kunnen verbinden om een gezonder Nederland preventief dichterbij te krijgen.


- Meer aandacht voor groepen senioren met een lage sociaaleconomische status (SES) Ondanks onze welvaart zijn er nog steeds groepen die door beperkte middelen (klein sociaal netwerk, weinig geld, lage opleiding; wonen in achterstandswijken of lage SES wijken en/of sociale huurwoningen; slechte fysieke conditie) onvoldoende bereikt worden en te weinig of geen gebruik maken van de geboden mogelijkheden. En omdat ze dit niet kunnen, doen ze juist een extra beroep op de gezondheidszorg via de kanalen die wel bekend zijn: huisarts en spoedeisende hulp. Het is belangrijk dat de loketfunctie vereenvoudigd wordt, de ondersteuning versterkt en vooral dat de juiste informatie en handelingsperspectieven naar mensen toe komen in plaats van dat mensen zelf op zoek moeten gaan naar informatie en daarin verdrinken.


- Meer passende seniorenwoonvormen in leefbare wijken
Langer thuis wonen vraagt om een impuls op de woningmarkt. Goed ouder worden begint bij goed wonen in leefbare wijken die uitdagen tot bewegen en tot ontmoeten. Sociaal netwerk en identiteit zijn belangrijk. Wijken die voorzien in de noodzakelijke voorzieningen. Dit voorkomt onnodig beroep op de zorg. We moeten preventief aan de voorkant investeren in wonen, welzijn en wijken om te voorkomen dat het beroep op zorg onnodig groot wordt.


- Niet praten over senioren maar met senioren
We vragen aan senioren om zich voor te bereiden op het ouder worden. Maar dat vraagt ook om het investeren in de regierol van senioren. Zij moeten kunnen meedenken vanuit eigen regie wat nodig is. Dat vraagt om een paragdigmashift.

Ouderen zijn van onschatbare waarde voor onze samenleving. Zeggenschap en medezeggenschap horen daarbij. Het is dan ook belangrijk dat dit kabinet echt gaat inzetten op een integraal ouderenbeleid. Niet vanuit zorg, maar vanuit wonen, welzijn en wijken samen. De rapporten en verkenningen liggen er, evenals een gezamenlijk manifest van ANBO, KBO-PCOB, de Koepel Gepensioneerden en NOOM. Nu is het tijd dat met de senioren woorden worden omgezet naar daden! Wij willen hierop graag meedenken.


Met vriendelijke groeten,

Eiwitvaccin van Novavax kan vanaf maandag worden toegediend

Het eiwitvaccin van Novavax werd in december vorig jaar goedgekeurd. 

Wie bezwaar heeft tegen de mRNA-vaccins van BioNTech/Pfizer, Moderna of Janssen, kan vanaf maandag worden geprikt met het vaccin van Novavax. Dat heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) vrijdag gemeld. Het Novavax-vaccin is gebaseerd op eiwitten en beschermt voor 60 tot 90 procent tegen de Alfa- en Bètavariant coronavirus.

Vanaf deze vrijdag kunnen mensen de GGD bellen voor een prikafspraak voor het eiwitvaccin, dat in december vorig jaar werd goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Daarbij moeten mensen net als bij het vectorvaccin van Janssen expliciet zeggen dat het een weloverwogen keuze betreft, omdat VWS nog altijd de voorkeur heeft voor mRNA-vaccins.

Volgens de Gezondheidsraad is het vaccin van Novavax ongeveer net zo effectief en veilig als mRNA-vaccins. Maar het onderzoek ernaar vond plaats toen de Alfa- en Bètavarianten dominant waren, waardoor het gissen blijft naar in hoeverre het vaccin bescherming biedt tegen de besmettelijkere Delta- en Omikronvarianten.

Het eiwitvaccin moet voor „goede bescherming” twee keer worden geprikt, met minimaal drie weken tussen de eerste en de tweede prik, en kan nog niet als booster worden gebruikt. Daarnaast zijn de vaccins van Novavax niet alle, maar slechts een aantal „centrale GGD- vaccinatielocaties” beschikbaar. Nederland nam in december een optie op 840.000 doses van het vaccin.

Bron: NRC 220311

Weekcijfers RIVM: aantal coronagevallen met 79 procent gestegen

Het aantal positieve coronatesten is na enkele weken van daling weer fors gestegen. Afgelopen week werden bij het RIVM 439.775 positieve tests geregistreerd, een stijging van 79 procent ten opzichte van een week ervoor. Toen werden er 245.898 positieve tests gemeld.

In alle regio's steeg het aantal meldingen. In de carnavalsregio's is de stijging het grootst. In verschillende regio's in Noord-Brabant en Limburg was het aantal gemelde positieve tests per 100.000 inwoners niet eerder in de pandemie zo hoog, zo blijkt uit de vandaag gepubliceerde weekcijfers.

Carnaval en ouderen

"Wat we zien is dat de stijging het grootst is in de gebieden waar veel carnaval gevierd wordt", licht Susan van den Hof van het RIVM toe. "En we zien nu ook een stijging in de oudere leeftijdsgroepen vanaf 60 jaar, waarin we tot nu toe een redelijk stabiel beeld zagen."

Het aantal positieve tests steeg ook in de andere leeftijdsgroepen. Onder mensen van 18 tot en met 24 jaar was sprake van een stijging van 111 procent, en bij 25- tot en met 29-jarigen van 99 procent. Alleen onder kinderen stabiliseerde het aantal positieve tests.

Er was rekening gehouden met extra besmettingen door de versoepelingen.

Het RIVM meldt ook dat het afgelopen week het aantal nieuwe ziekenhuisopnames stabiliseerde. Op de IC- afdelingen kwamen 16 procent minder nieuwe coronapatiënten terecht dan de week ervoor. Wel wijst het instituut erop dat een stijging van het aantal besmettingen gemiddeld zo'n twee weken later zichtbaar wordt in de ziekenhuiscijfers.

In de ziekenhuizen liggen nu 1486 coronapatiënten, van wie161 op de intensive care.

Geen grote piek ziekenhuizen

"De kwetsbare groepen, inclusief de ouderen, hebben een grotere kans om ernstig ziek te worden, dus ook in het ziekenhuis te worden opgenomen", zegt Van den Hof. "En sowieso zullen we deze piek in het aantal positieve testen waarschijnlijk terugzien in het aantal ziekenhuisopnames. We verwachten niet dat het aantal ziekenhuisopnames een heel grote piek zal laten zien in de komende tijd, doordat toch veel mensen afweer hebben opgebouwd door vaccinatie en/of een of meerdere infecties. Maar we hebben niet eerder zoveel besmettingen gezien in de oudste leeftijdsgroep, dus dat kan nog invloed hebben."

Ze wijst er ook op dat omikron-besmettingen tot nu toe gemiddeld tot minder ernstige ziekte leiden. "Dus de toename van het aantal besmettingen eerder dit jaar heeft niet geleid tot een heel grote toename van het aantal ziekenhuisopnames, niet zoals in eerdere golven."

Het RIVM verwacht dat op de lange termijn het aantal besmettingen weer afneemt.

In 2,5 jaar tijd zes miljoen mensen overleden aan corona

Bron: NOS 220308

Een op de drie heeft 6-12 maanden na corona- besmetting nog last van verschijnselen

Onderzoek onder 152.000 mensen in Denemarken wijst uit dat bijna een derde van degenen die besmet zijn geraakt met het coronavirus daar een half tot wel een heel jaar later nog last van heeft. Een zeer grote groep mensen die niet in het ziekenhuis zijn beland, is daartoe langduriger gevolgd dan bij eerdere onderzoeken, volgens de wetenschappers van het Statens Serum Institut SSI. Het onderzoek, dat nog niet is getoetst door andere wetenschappers, vond plaats tussen september 2020 en april 2021, dat wil dus zeggen voor de opkomst van de omikron variant.

Vooral vrouwen blijken last te hebben van de langdurige effecten. De meest voorkomende langetermijn verschijnselen zijn verlies van reuk, smaak en het optreden van vermoeidheid. Van de 152.000 ondervraagden waren er minstens 61.000 besmet geraakt. Van die laatste groep ondervond 30 procent nog fysieke klachten, 6 tot 12 maanden na de besmetting. Ruim de helft van hen zegt last te hebben van mentale en fysieke vermoeidheid, slaapproblemen en cognitieve stoornissen zoals vergeetachtigheid. Ook depressie kwam in deze groep vaker voor dan bij mensen die niet besmet waren geraakt.


Volgens een van de onderzoekers, epidemioloog Anders Peter Hviid, moeten de gevolgen meegewogen worden in nieuw te vormen beleid. Een Britse wetenschapper, die niet bij het onderzoek betrokken is, noemt de resultaten “echt zorgelijk”. Als omikron dezelfde gevolgen heeft dan kan dat leiden tot een ernstige crisis gezien de grote hoeveelheid mensen die ermee besmet is geraakt, verklaart hij tegenover Reuters.

Bron: Joop 220305

Aantal nieuwe coronabesmettingen stijgt voor vijfde dag op rij

Voor de vijfde dag op rij is het aantal nieuwe coronagevallen gestegen. Vandaag maakte het RIVM bekend dat afgelopen etmaal 68.345 nieuwe positieve tests zijn gemeld. Dat is het grootste aantal nieuwe positieve tests sinds 12 februari toen 70.410 positieve tests werden gemeld.

Volgens GGD GHOR Nederland is de stijging waarschijnlijk te verklaren door een combinatie van carnaval, terugkerende wintersporters en de versoepelde maatregelen.

De GGD's melden sinds maandag een toename van het aantal testafspraken in het hele land. Tot maandag was het aantal testafspraken stabiel of dalend. In Groningen werden al eerder meer testafspraken gemaakt. Volgens GGD GHOR-woordvoerder Jacqueline Toonen komt dat vooral doordat de voorjaarsvakantie in het noorden van het land eerder begon en eindigde.

"We zien sinds zondag 27 februari (het einde van de voorjaarsvakantie in het noorden, red.) een toegenomen testvraag door terugkerende reizigers in de noordelijke regio's. We verwachten dat dit in de noordelijke regio's halverwege week 9 weer gestaag zal afnemen tot het niveau van voor de voorjaarsvakantie."

Overheid hield rekening met opleving

Sinds dinsdag neemt het aantal testafspraken in het zuiden van het land ook fors toe. De vakantieperiode voor het midden en zuiden van het land eindigt zondag.

De overheid hield al rekening met een opleving van het coronavirus door de versoepelingen van de coronaregels. Daarom kunnen mensen van zeventig jaar of ouder vanaf vandaag een nieuwe boosterprik krijgen.

'Dit houdt niet lang aan'

Alma Tostmann, epidemioloog in het Radboudumc is ook niet verrast door de toename van het aantal besmettingen. "Dit hadden we wel verwacht. Sinds een dag of twee zie je de cijfers vooral oplopen door de mensen die in het zuiden carnaval hebben gevierd."

"Die besmettingen zie je na de incubatietijd nu in de teststraat en die zie je daarna misschien terug in het ziekenhuis", zegt ze. "Mensen om mij heen verwachten niet dat het lang aanhoudt. Carnaval heeft zo'n hoge dichtheid van contacten, dat evenaar je niet in het normale leven."

Minder patiënten in ziekenhuizen

In de ziekenhuizen is het aantal coronapatiënten afgelopen maand verder afgenomen. Hierdoor kunnen alle ziekenhuizen weer planbare zorg zoals heup-, knie- en staaroperaties uitvoeren, meldt de monitor Toegankelijkheid van de Zorg van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).

Toch kan het nog altijd voorkomen dat bepaalde operaties moeten worden afgezegd. Dat komt doordat ziekenhuizen nog altijd kampen met ziekteverzuim door corona. Ook het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch heeft hiermee te maken.

"We hebben deze week helaas door het ziekteverzuim een paar operatiekamers moeten afzeggen", zegt woordvoerder Saskia Byvanck. "Gelukkig waren dat er slechts een paar en het ging om kleine ingrepen die makkelijk uit te stellen zijn. Dit kan desalniettemin voor de betrokken patiënten toch vervelend zijn."

Mochten de ziekenhuiscijfers wel verder oplopen, dan kan dat nog meer nadelige gevolgen hebben, denkt Tostmann.

"In de zorg is er toch wel een fragiel evenwicht tussen de zorg die we kunnen leveren en wat er wordt gevraagd. Zeker als je bedenkt hoeveel inhaalzorg er nog moet worden geleverd. Als er dan veel mensen uitvallen en de ziekenhuisopnamen nemen weer toe, dan verstoor je dat fragiele evenwicht."

Bron: NOS/ANP 220304